Blijf in gesprek met uw bank, zeker bij problemen.

Onderstaand artikel uit het FD van vandaag (19/01/2013) toont aan dat het belangrijk is in gesprek te blijven met uw bank.

"Opzeggen van zakelijk krediet kan niet zomaar"

Geschreven door: Tom Loonen

Zorgplicht: Wat zegt de rechter? Bank mag krediet stopzetten, maar dat moet weloverwogen Het gerechtshof Den Haag behandelt een zaak die de rechtbank Rotterdam in eerste instantie had afgewezen. Partijen zijn Rabobank en een ondernemer die sinds 1989 een kredietrelatie had met de bank. Het betreft een hypothecair krediet op panden, waarvan de executiewaarde ruim het verleende krediet dekte. Na verloop van tijd vraagt de ondernemer om verhoging van het krediet. Na enig gesteggel gaat de bank overstag. De afspraken over de kredietverhoging en aanvullende afspraken, onder meer een aflossingsverplichting van € 25.000, worden gemaakt in het bijzijn van de advocaat van de ondernemer. De financiële positie van de ondernemer verslechtert aanzienlijk en hij komt de aflossingsverplichting niet na. De bank poogt meermaals in gesprek te raken, maar zonder succes. De ondernemer zegt ‘geen tijd voor de Rabobank’ te hebben. In november 2004 geeft de bank aan de relatie te willen beeindigen en wordt de ondernemer te verstaan gegeven een andere bank te zoeken. Hij doet echter niets. Op 17 oktober 2005, bijna een jaar later, beëindigt Rabo per direct de kredietrelatie. De ondernemer beroept zich op dwaling: de afspraken waren onduidelijk en hadden nooit gemaakt mogen worden. Daarbij heeft de bank hem onvoldoende tijd gegeven om een nieuw kredietgever te vinden en bovendien was de achterstand beperkt. Het krediet was volgens hem dus op oneigenlijke gronden opgezegd. Het gerechtshof stelt dat op grond van de algemene bankvoorwaarden een kredietrelatie in beginsel door een bank kan worden opgezegd. Maar dat kan niet willekeurig. Er zijn eisen van redelijkheid in billijkheid: zo dient er een zwaarwegende grond voor de kredietopzegging te bestaan. Verder heeft een bank door haar maatschappelijke functie een bijzondere zorgplicht. Zo moet een kredietopzegging minimaal overeenstemmen met de eisen van subsidiariteit en proportionaliteit. Het gerechtshof stelt dat voor een gezonde kredietrelatie voldoende zekerheid maar ook een aflossingscapaciteit van belang is. De ondernemer is zijn betalingsverplichting niet nagekomen. Hoewel de achterstand beperkt is, acht het hof dit in combinatie met de moeizame relatie en de slechte fi- nanciële positie voldoende. Voorts had de ondernemer uit de brieven kunnen begrijpen dat bij niet-nakoming van de betalingsverplichting de bank tot opzegging zou overgaan. Het nietaangaan van een gesprek telt ook in zijn nadeel. Aangezien de afspraken in het bijzijn van zijn advocaat zijn gemaakt, kan hier geen onduidelijkheid over zijn geweest. Ten slotte oordeelt het hof dat, mede omdat het een eenvoudige hypotheek betrof, de bank een acceptabele termijn in acht heeft genomen. De ondernemer wist al langer dat de bank het krediet wilde opzeggen, zodat hij voldoende tijd had om in overleg te treden, een andere bank te zoeken of alsnog zijn verplichtingen te voldoen. Wat zegt deze uitspraak? De bank heeft gezien haar maatschappelijke positie een bijzondere zorgplicht. Het gerechtshof in Arnhem heeft in een arrest van 18 februari 2003 enkele concrete overwegingen opgesomd die een bank moet meewegen bij het opzeggen van een krediet. Zo moet er een redelijke termijn gegeven worden voor het vinden van een nieuwe kredietgever. Los van de juridische overwegingen had de ondernemer beter het gesprek kunnen aangaan met de bank. Samen tot een oplossing proberen te komen, kan het innemen van een juridische positie overbodig maken. Leerpunten Schriftelijke afspraken, zoals aflossing, liggen vast en er dient aan voldaan te worden.  Bij problemen moet de kredietgever worden verwittigd. Hoe eerder het probleem op tafel ligt, hoe groter de kans op oplossing. De bank heeft zich te houden aan strikte eisen ten aanzien van het opzeggen van de bankrelatie, zeker bij krediet.