Eerste signalen van spanning voelbaar bij kredietverlening

Bron: FD 2 december 2011

Geschreven door: Pieter Couwenbergh en Pieter Lalkens

Over de kredietverlening aan bedrijven bestaan twee werkelijkheden. Adviseurs zien het lastiger worden. Alleen is dat (nog) niet terug te zien in de cijfers. Accountant Jan van der Poel voorspelde donderdag in deze krant dat het midden- en kleinbedrijf in 2012 moeilijk een bankkrediet zal kunnen krijgen. Hij verwacht een daling van de kredietverlening met 20%, deels veroorzaakt door strengere regels voor banken en door de recessie. De cijfers tonen deze achteruitgang nog niet aan. Tijdens de vorige crisis bleef de kredietverstrekking groeien. Maar toch lijkt het onvermijdelijk dat de recessie en de toenemende kapitaaleisen hun weerslag hebben op de kredietverstrekking van banken aan het bedrijfsleven. Uit een rondgang langs bedrijfsadviseurs komt naar voren dat banken geen algehele kredietstop voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) hebben, maar wel dat het verkrijgen van een krediet veel moeilijker wordt voor ondernemingen. Een aantal bedrijven neemt al een voorschot op de onzekere tijden. Bedrijfsadviseurs raden sommigen van hun klanten aan de bestaande kredietfaciliteit nu volledig op te vragen, zodat het geld maar binnen is voor investeringen die komend jaar moeten worden gedaan in onderhoud of automatisering. ‘Het is een gebruikelijk effect dat in onzekere tijden een kredietfaciliteit wordt “volgetrokken” en vervolgens bij een andere bank op de depositorekening wordt gestald’, stelt een gerenommeerde zakenbankier. ‘Dat geldt zeker voor bedrijven die er nog niet zeker van zijn hoe zij er volgend jaar precies voor staan. Het zou me verbazen als we niet weer in deze fase zitten.’ Paul Dirken, directeur bedrijven van de Rabobank, ziet dit verschijnsel ook, maar nog niet op grote schaal. ‘Het is wel zo dat ook het mkb na de financiële crisis meer is gaan letten op liquiditeitenbeheer’, aldus Dirken. volgens de Rabo-directeur is zijn bank ‘niet dicht voor het mkb’. Hij zegt tegelijkertijd dat het beoordelen van kredietaanvragen en bedrijfsplannen ‘lastig’ is geworden, met het oog op de economische onzekerheden. ‘Dat geldt zeker voor de onderkant van de markt.’

Door economische onzekerheid is beoordelen kredietaanvraag lastig

Maar ook voor ‘goede business cases’ wordt de boordeling volgens Rabo-directeur Paul Dirken moeilijker. ‘Hoe langer de Europese schuldencrisis aanhoudt, hoe onzekerder het economisch klimaat. Er moet dus snel rust komen.’ volgens een van de bedrijfsadviseurs hebben ondernemers nog steeds te maken met een ‘verkopersmarkt’: de bank bepaalt wat er gebeurt. ‘Alleen een krediet aanvragen en verder niets afnemen van een bank, kan bijna niet meer. Ondernemingen moeten zeker ook hun betalingsverkeer onderbrengen bij de bank die het krediet verstrekt. En de handelsfinanciering.’ Dat beeld wordt bevestigd door een grote buitenlandse bank. ‘Door de hogere kapitaaleisen zijn we kritischer op klanten. We kijken hoeveel we aan een bedrijf kunnen verdienen en op basis daarvan selecteren we. Wat kun je nog meer doen, behalve kredietverstrekking? Dat is lastiger in te vullen voor het midden- en kleinbedrijf.’ Een ander punt van zorg bij de bedrijfsadviseurs is het vernieuwen van een kredietarrangement. Er gaan altijd enkele maanden voorbij voordat een afspraak over een kredietarrangement helemaal juridisch is gedocumenteerd en afgerond. Een bank kan dan alsnog afzien van de afspraak op basis van de zogeheten MAC-clausule, ofwel ingrijpend veranderende economische omstandigheden. Het is een nucleaire optie die slecht is voor de reputatie van een bank. Maar een topadvocaat ziet een trend dat banken ‘op zoek gaan naar het muizengaatje om een kredietfaciliteit in de huidige onzekere tijd niet te hoeven verstrekken.’ In de nieuwe eisen voor banken volgens het Basels Comité, moeten banken voor toegezegde kredietlijnen 5 tot 10% aan liquide middelen aanhouden en in het geval van rekening-courantfaciliteiten zelfs de volle 100%. verder moet 5% van de lijnen voor zowel krediet als liquiditeit ook nog eens lang worden gefinancierd. Alleen aan kredietlijnen waar banken juridisch gemakkelijk vanaf kunnen, worden geen eisen gesteld. Bedrijvenadviseurs adviseren dan ook om altijd gecommitteerde kredietlijnen af te spreken ook al zijn die een stuk duurder. ‘Goedkoop is in dit geval duurkoop, want in de huidige tijd is het een stuk lastiger aan krediet te komen’, zegt een van hen. Sommige kredieten gaan niet door omdat ondernemers ze te duur vinden. Bankiers hanteren strengere risico-opslagen voor kredieten. ‘En dat is wennen’, aldus directeur Paul Dirken van de Rabobank. volgens hem moeten bankiers goed uitleggen hoe ze aan de prijs voor krediet komen. ‘Kredietverlening is vaak emotie. Hiermee moeten bankiers en ondernemers rekening houden.’ volgens een van de bedrijfsadviseurs speelt de algehele economische somberheid een grote rol in de voorspelling van accountant Jan van de Poel dat het mkb het moeilijk krijgt met kredietaanvragen. ‘voor een deel zijn het dagkoersen. Als er een succesvolle eurotop komt, ziet de wereld er heel anders uit.’

 

Banken knijpen in 2012 in mkb-krediet

Bron: FD 01-12-2011

 

Volgens economisch adviseur en oud-cfo van het ABP, Jan van de Poel, zal de financiering die banken het mkb verstrekken in 2012 met 20% dalen. ABN Amro en ING erkennen dat de kredietverlening zal afnemen.

Van de Poel: ‘Een bankier moet evenveel energie steken in een kleine als een grote ondernemer. De transactiekosten in het mkb zijn hoog. Dat er geknepen wordt, is begrijpelijk. Het is een gemakkelijke uitweg.’ Volgens de oud-hoogleraar accounting dreigt het mkb de dupe te worden van het aan banden leggen van de banken.

Van de Poel roept minister Maxime Verhagen van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie op om bedrijven te helpen bij het zoeken naar alternatieve, niet bancaire, financiering. ‘Dat houdt meer in dan ergens op een namiddag een ‘‘round table’’ organiseren. Er moet snel iets gebeuren.’

 

Van de Poel was lid van de expertgroep die in opdracht van Verhagen onderzoek deed naar de beschikbaarheid van krediet voor het mkb, dat voor 90% afhankelijk is van bancaire financiering. De expertgroep constateerde afgelopen zomer al dat sprake is van ‘structurele fricties’ in de financiering van het mkb. Daarbij gaat het om kleinere, op Nederland gerichte bedrijven en snelle groeiers.

Een woordvoerder van ABN Amro erkent dat de kredietverlening in 2012 zal afnemen. ‘We gaan uit van een milde recessie. Dit betekent dat er minder vraag zal zijn naar krediet en de totale stroom aan kredieten voor het mkb zal dus afnemen.’ Een woordvoerder van ING zegt dat beperkende maatregelen voor banken kredietverlening aan ondernemers moeilijker maken. ‘Wegens de stilvallende economie kan de kredietvraag afnemen. Al lijkt een percentage van 20% ons veel.’

IS UW BEDRIJF IN CONTROL?

Bron: MKB Deventer Magazine oktober/november 2011

 

Als een bedrijf geld nodig heeft, zal de bank of andere financier altijd willen weten of de directie ‘in control’ is. Met andere woorden: weet u altijd wat er actueel speelt binnen het bedrijf en de relevante buitenwereld , zodat u direct actie kunt nemen als dat nodig is.

 

In de goeie ouwe tijd, toen de wereld nog wat eenvoudiger in elkaar stak dan nu, was het gebruikelijk dat de administratie 1x per jaar naar de accountant werd gestuurd om de jaarrekening op te stellen. Haast was daar niet mee, als de belastingdienst, de Kamer van Koophandel en de bank de stukken op tijd kregen was dat voldoende. Het opstellen van een jaarrekening werd gezien als een noodzakelijk kwaad. Tegen de tijd dat het klaar was, keek niemand er meer naar omdat het nieuwe jaar alweer meer dan de helft of nog meer voorbij was.

 

Bij een groot aantal bedrijven, zeker de bedrijven waarvan de directie alle activiteiten nog goed kan overzien, is er vandaag de dag niet veel veranderd. Alleen de bank wil meestal sneller cijfers hebben, maar dat is met een geautomatiseerd administratiepakket voor de meeste bedrijven prima te doen. Nog steeds wordt het bijhouden van de administratie gezien als een noodzakelijk kwaad. En dat is heel jammer, want de administratie bevat een schat aan informatie waar de directie zijn voordeel mee kan doen. Zeker als de ‘verplichte’ administratie wordt aangevuld met een aantal niet financiële gegevens. Het is dan wel de kunst om deze informatie om te zetten in bruikbare overzichten, een “management rapportage” waarin nuttige en relevante informatie op een heldere manier wordt gepresenteerd.

 

Management rapportages kun je zo mooi maken als je wilt. Deze kunnen gebouwd worden in spreadsheets of in allerlei prachtige rapportagetools die kant en klaar te koop zijn. Er kunnen mooie ‘cockpits’ of ‘dashboards’ gebouwd worden met indrukwekkende grafieken. Van belang daarbij is dat het bouwen van zo’n mooi overzicht geen doel op zich wordt. Het moet blijven gaan om de inhoud. Het is daarom belangrijk eerst te bepalen welke informatie belangrijk is om snel inzicht te hebben in de gezondheid van het bedrijf.

 

De financiële man of vrouw van een bedrijf kan niet alleen bepalen welke informatie gerapporteerd moet worden. Aangezien stilgestaan moet worden bij belangrijke trends in de financiële, maar zeker ook niet financiële gegevens, zal de directie (commercie, techniek, inkoop, HRM etc.) moeten aangeven wat er gemeten moet worden. Het is daarbij van belang de metingen aan te laten sluiten bij de belangrijkste sterkten, zwakten, kansen en bedreigingen.

 

De laatste tijd ben ik regelmatig geconfronteerd met het verzoek om te helpen bij het opstellen van management rapportages. Hiervoor zijn een aantal oorzaken te noemen:

1.      Onderbouwing kredietaanvraag;

2.      Gebrek aan overzicht / inzicht in risico’s, na groei en/of wijziging van de activiteiten;

3.      Plotselinge problemen die niet waren voorzien.

In alle gevallen twijfelt de directie eraan of het bedrijf voldoende in control is, dus wil men ‘weten door te meten’. Goed voor de nachtrust, onmisbaar als stuurmiddel en tevens een bewijs dat men in control is. 

 

Biosis Business Finance heeft veel ervaring opgebouwd met het begeleiden van ondernemingen bij financiële vraagstukken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van ervaringen als bankier, ondernemer en (financieel) bestuurder. In de vorm van praktische hulp, maar ook in een rol als klankboard bij financieel-/ strategische vraagstukken. Mocht u naar aanleiding van dit artikel meer willen weten, neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak.

 

 

Joost Snoep, Biosis Business Finance

snoep@biosis.nl

 

Banken houden deur dicht voor mkb

Die boodschap heeft het hoofdbestuur van ondernemersorganisatie MKB Nederland woensdagochtend overgebracht aan de vaste Kamercommissie voor Economische Zaken.

Pijltjes gooien

Volgens MKB Nederland is het zeer slecht gesteld met de kredietverlening aan middelgrote en kleinere ondernemers. 'De financiering van het mkb verloopt heel moeizaam', zei bestuurslid Jan Meerman tegen de vaste Kamercommissie. 'Banken hebben heel weinig begrip voor de situatie van mkb'ers. Die komen al snel bij de afdeling bijzonder beheer terecht. Dan krijgt zo'n ondernemer niets meer, terwijl hij wel € 1000 per maand extra moet betalen.'

Voorzitter Hans Biesheuvel van MKB Nederland verwijt de banken dat zij de taal van ondernemers niet meer spreken. Dat zegt hij van talloze ondernemers te horen te hebben gekregen in de tachtig kennismakingsbijeenkomsten die zijn belegd sinds zijn aantreden op 1 juni. Volgens Biesheuvel heeft hij zich met deze kritiek niet geliefd gemaakt bij de banken. 'Ik hoor dat er bij sommige banken met pijltjes op mij wordt gegooid', aldus de MKB-voorzitter in het gesprek met de Kamerleden.

Discussie over leningen

Er is discussie over de omvang van de kredietverlening aan het mkb. Banken ontkennen dat zij die hebben verkrapt. Uit cijfers die de Nederlandsche Bank publiceert blijkt dat volgens hun ook niet, zeker niet als rekening wordt gehouden met de verslechterde economische omstandigheden.

MKB Nederland stelt zich echter op het standpunt dat de generieke cijfers de financieringsproblemen voor het mkb verdoezelen. De belangenorganisatie wil daarom dat de gegevens worden uitgesplitst naar bedrijfsgrootte. Volgens Meerman kan dat op korte termijn gebeuren, maar houden de banken dit tegen omdat dan duidelijk zou worden hoe ernstig de situatie is voor het mkb. 

Automatisch afgewezen

Meerman stelt dat aanvragen voor leningen lang op de plank blijven liggen bij banken. Bij de beoordeling wordt volgens hem alleen gekeken naar het verleden van een bedrijf. Voor nieuwe investeringen 'is de financiering onvoorstelbaar moeilijk rond te krijgen', zei hij.

Banken wijzen ondernemers vaak niet op de mogelijkheid van een borgstelling door de overheid, aldus de MKB-bestuurder. De ING Bank verwerkt aanvragen voor leningen tot € 500.000 geautomatiseerd, stelt Meerman. 'De aanvragen van mkb'ers zitten daar voor 80 tot 90% onder. Die ondernemers willen hun verhaal vertellen. Het is heel frustrerend dat zij dat niet kunnen doen.'

Bankenbelasting

Biesheuvel zegt begrip te hebben voor de druk waaronder banken staan om voorzichtiger te zijn met hun kredietverlening. Internationaal zijn de eisen aangescherpt en in Nederland moeten banken een fonds gaan voeden voor de depositogarantieregeling.

De bankbelasting die het kabinet daar nog bovenop wil invoeren, vindt de MKB-voorzitter dan ook een slecht idee. 'Ik snap het sentiment dat banken moeten worden gestraft voor het verleden, maar zo'n belasting helpt niet', aldus Biesheuvel. 'Een belasting die € 300 mln oplevert, betekent € 5 mrd minder voor kredietverlening aan het mkb.'

Er komt een zware inflatie aan, dus tijd om de rente te verhogen

(BRON: NIRV)

Han de Jong, chief economist bij ABN Amro, en Edin Mujagic, monetair econoom bij Interest & Currency Consultants, geven een reactie op de stelling: Er komt zware inflatie aan, dus tijd om de rente te verhogen.

 

Blijven zitten

‘Eerder dit jaar vond ik dat de ECB de rente niet snel fors moest verhogen omdat de inflatiedreiging in mijn optiek beperkt is en de economische situatie te fragiel is voor forse rentestijging. Sindsdien is de inflatie opgelopen en heeft de ECB de rente in twee stappen verhoogd, maar mijn mening staat nog overeind. Sterker nog, de ontwikkelingen van de laatste maanden verstevigen mijn overtuiging. De economische groei is behoorlijk teruggelopen, de schuldencrisis woekert voort, het vertrouwen onder consumenten en beleggers is kwetsbaar, de inflatiedreiging is nog verminderd en de Amerikaanse centrale bank heeft het voornemen uitgesproken hun rente de komende twee jaar vlakbij nul te zullen houden. Het verbaast mij dus niets dat de ECB heeft aangegeven na twee rentestappen wellicht tenminste een pauze te zullen inlassen. De grondstofprijzen zijn de laatste jaren sterk gestegen, dat heeft de inflatie omhoog geduwd. Maar tot een inflatoir proces in onze economie, waarbij lonen en prijzen haasje-over spelen, heeft dat niet geleid. Met een rentestijging zou je zo’n proces willen stoppen of voorkomen. Door de zwakke conjunctuur is dat niet nodig. Renteverhoging om grondstofprijzen te temmen, is een ongelukkig medicijn met veel schadelijke bijwerkingen. Angst voor inflatie wordt soms ook geïnspireerd door het sterk verruimende beleid van centrale banken: “die drukken maar geld en dat moet wel tot inflatie leiden”. Zo’n redenering gaat niet op. Ten eerste is de groei van de geldhoeveelheid heel beperkt ondanks het ruime monetaire beleid. En ten tweede zou de eerste beleidsreactie geen rentestijging moeten zijn, maar vermindering van de verruiming op andere terreinen. Mijn advies aan de ECB zou zijn: blijven zitten. Het zou me verbazen als zij het zelf anders zien.’

Han de Jong is chief economist bij ABN AMRO

 

Hogere rente enige optie

‘Ja, de rente zal en moet stijgen. Allereerst is het een logisch gevolg van ontwikkelingen in de afgelopen dertig jaar. De inflatie is in de afgelopen vier decennia steeds laag geweest  doordat een goedkoop productieland als China mee is gaan doen met de wereldeconomie, door de populariteit van vrijhandel, concurrentie en de onafhankelijke positie van (de belangrijkste) centrale banken. Nu stijgen de lonen echter in China, en worden producten steeds duurder. Vrijhandel wordt beperkt door toenemend protectionisme en centrale banken laten zich steeds meer leiden door overheden. Dan heb ik het nog niet eens over de vergrijzingsproblematiek waarmee we te kampen krijgen en de bevolkingsgroei. De bevolkingsgroei zal voor 95 procent plaatsvinden in opkomende landen; landen waar ook de welvaart groeit. Die rijker wordende mensen gaan steeds meer consumeren, dus de vraag naar grondstoffen, water en voedsel neemt toe. Het aanbod kan dat niet bijbenen, nu al niet. Zo wordt steeds meer landbouwgrond bouwgrond. Door dat alles zal de inflatie in de wereld stijgen. Rente en inflatie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De rente zal ook stijgen door problemen met overheidsfinanciën in Westerse landen. Beleggers zien nu dat ook die landen failliet kunnen gaan en eisen extra rente om ze geld te blijven lenen. Als centrale banken geld blijven bijdrukken, zoals overheden nu vragen, jagen ze de inflatie bovendien alleen maar aan. Ze kunnen de schade beperken als ze een onafhankelijk beleid voeren en de rente verhogen. De ECB heeft de afgelopen jaren een verantwoordelijk beleid gevoerd, meer dan andere belangrijke centrale banken. Als de ECB dat blijft doen, zal de situatie in Europa minder erg uit de hand lopen dan in rest van de wereld.’

Edin Mujagic is monetair econoom, auteur van ‘Het inflatiespook' en oprichter van inflatieblog.nl.

HOE KOMT EEN BEDIJF AAN FINANCIERING?

Bron: MKB Deventer Magazine augustus/september 2011

 

In mijn column van februari gaf ik aan dat banken weer bereid zijn leningen te verstrekken aan het bedrijfsleven. Met name bij ondernemingen waar banken de risico’s klein vinden, worden ook weer scherpe tarieven aangeboden.  Hoe zorgt een bedrijf er nu voor dat meerdere banken erom vechten de financiering te mogen verstrekken?

 

Alle banken werken met modellen waarmee op basis van een aantal criteria de risico’s van de betreffende onderneming worden bepaald. Elke bank hanteert haar eigen ‘rating’-model, maar de belangrijkste aspecten zijn voor alle banken dezelfde. Om een optimale financiering te kunnen krijgen is het dus van belang deze aspecten te kennen.

 

Allereerst zal de bank kijken naar de directie van het bedrijf. Niet alleen naar de aantoonbaar opgedane kennis en ervaring, maar zeker ook naar de mate waarin de directie een professionele indruk maakt. Geen woorden maar daden dus. Zo zal een complete financieringsaanvraag met daaraan gekoppeld een duidelijke presentatie door het management van het bedrijf zeker een positieve indruk achterlaten bij bankiers. Geen sterke verhalen, maar onderbouwde, consistente feiten en verwachtingen zullen daarbij het broodnodige vertrouwen wekken bij de bank.

 

Van belang is verder een goed inzicht te geven in de bedrijfsactiviteiten. De bank moet begrijpen waarom het bedrijf geld verdiend en zal blijven verdienen. Hiervoor is het niet alleen van belang aan te geven hoe het bedrijf georganiseerd is. Uitgelegd moet worden hoe de organisatie van het bedrijf optimaal aansluit bij alle ‘stakeholders’ (belanghebbenden, zoals klanten, leveranciers, personeel, aandeelhouders, overheid etc.).      

 

Uiteraard wil een bank ook cijfers zien. Niet alleen recente historische cijfers, maar met name ook de verwachtingen (winst- en verliesrekening + balans) voor de toekomst. In deze prognoses is de gevraagde financiering verwerkt en wordt dus aangetoond dat terugbetaling geen probleem is. Het is daarbij van belang dat de cijfers consistent zijn en aansluiten bij de beschrijving van behandelde onderwerpen zoals de marktontwikkeling. Een bank zal daarbij ook een negatief scenario willen zien, zodat aan de hand daarvan een financiering kan worden bepaald waarbij weinig risico gelopen wordt. Positieve verwachtingen aan een bank presenteren is af te raden, alleen (toekomstige) aandeelhouders zijn daarin geïnteresseerd. Vaak worden optimistische prognoses als onrealistisch gezien en wordt daarmee het vertrouwen zelfs geschaad!    

 

Het schrijven van een volledige financieringsaanvraag en de onderhandelingen met een bank kosten veel tijd en energie. Daarnaast zal de directie van een bedrijf zo’n traject niet dagelijks meemaken en dus niet op de hoogte kunnen blijven van de inhoud van de ‘rating’-modellen. Ook zijn bancaire normen en condities onderhevig aan verandering. Bij bedragen vanaf ca. EUR 500.000 loont het daarom het financieringstraject grotendeels uit te besteden aan een professionele bancaire adviseur. Dit zal niet alleen een tijdsbesparing opleveren, ook zullen de kosten voor een dergelijke uitbesteding gemakkelijk kunnen worden terugverdiend. In mijn praktijk heb ik ervaren dat banken graag korting verlenen als ze het interne fiatteringsproces efficiënt kunnen laten verlopen door gebruik te maken van een panklaar aangeleverde financieringsaanvraag. Verder is onderhandelen altijd gemakkelijker met kennis van de markt.    

 

Biosis Business Finance heeft veel ervaring opgebouwd met het begeleiden van financieringsaanvragen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van ervaringen als bankier, ondernemer en (financieel) bestuurder. Biosis spreekt de taal van alle partijen die bij een dergelijke financieringsproces een rol spelen en garandeert daarmee een optimale communicatie. Mocht u naar aanleiding van dit artikel meer willen weten, neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende afspraak.

 

Joost Snoep, Biosis Business Finance

snoep@biosis.nl

 

 

 

 

Cofiad Corporate Finance & Advice gestart

Met trots presenteren we u Cofiad. Cofiad begeleidt het volwassen MKB en Non-profit instellingen bij het verkrijgen van de optimale financiering tegen zo gunstig mogelijke voorwaarden.

Met ingang van 1 september hebben 4 adviesburo’s, die reeds langer actief waren in de volle breedte van bedrijfsfinanciering, hun kennis gebundeld onder de naam Cofiad.

Binnen het huidig economisch klimaat is het voor ondernemingen geen eenvoudige klus om tot een passende financiering te komen. Kwaliteit, Kennis en het juiste Netwerk is hiervoor essentieel. Met de bundeling van de bestaande kantoren onder één naam kunnen ondernemingen en instellingen optimaal worden bediend.

Cofiad houdt zich niet alleen bezig met het beoordelen van de financiële haalbaarheid van uw groeidoelstellingen en het realiseren van de benodigde extra financiering. Ook worden bestaande financieringen tegen het licht gehouden. Daarnaast kunnen Cofiad adviseurs een actieve rol blijven spelen bij het onderhouden van een gezonde relatie met de bank of andere financiers.

Het advies van Cofiad adviseurs is altijd op maat gesneden, of het nu de financiering van onroerend goed betreft, machines, inventaris, vervoermiddelen of werkkapitaal (debiteuren, voorraden): altijd wordt de optimale financiering gezocht. Hierbij kan waar nodig gebruik worden gemaakt van speciale financieringsvormen zoals factoring, lease en staatsgegarandeerde kredieten (“BMKB”).

Cofiad heeft een groot netwerk van banken, financiers en investeerders. Hierdoor worden in de regel lange beslissings- trajecten overzichtelijk en wordt de kans op een passende financiering aanmerkelijk vergroot.

 

De bedrijfsfinanciering door banken is opgedroogd door de onrust op de financiële markten.

Artikel FD 9 augustus 2011

 

De bedrijfsfinanciering door banken is opgedroogd door de onrust op de financiële markten. Hierdoor is de tot voor kort florerende markt voor overnames abrupt tot stilstand gekomen. Bovendien is het veel lastiger geworden bestaande bedrijfsleningen te herfinancieren.

De financieringsmarkt heeft een enorme tik gekregen, zegt een overnamespecialist van een grote Nederlandse bank. 'De eerste helft van het jaar is erg goed geweest. Veel banken hebben hun doelstellingen al gehaald en halen zich, nu de onzekerheid groot is door de schuldenproblematiek in de Verenigde Staten en grote Europese economieën, geen risico's meer op de hals. In augustus gebeurt er niets meer, en het is maar de vraag of de markt in september weer zal opkrabbelen.'

Financieringsmarkt op slot

Gevolg is dat de markt voor bedrijfsovernames stil is komen te liggen. Maar ook is al een aantal herfinancieringen gestaakt, volgens deze bank. 'Ze krijgen die niet rond.' Genoemd wordt onder meer United Coffee, een van de grootste koffiebranderijen van Europa. Het bedrijf wil dat niet bevestigen. Een grote internationale bank in de Londense City bevestigt het beeld dat de financieringsmarkt sinds tweeënhalve week op slot zit, zowel voor bedrijven met een triple A-status als voor ondernemingen met een lagere kredietwaardigheid. 'Het hoofd bedrijfsleningen heeft hier maar een paar dagen vrij genomen', aldus deze bron. Dezelfde trend wordt gesignaleerd door een derde internationale bank.

Onzekerheid bij beleggers

Belangrijkste oorzaak van de geldkrapte is de grote onzekerheid bij beleggers. Die durven door de grote volatiliteit in de markt geen prijskaartje meer te hangen aan bedrijfsleningen. Ze hebben de boeken over het eerste halfjaar gesloten en wachten af. Banken moeten afschrijven op onder meer Grieks staatspapier. Zij staan daarom ook niet te springen om geld uit te lenen.

Wie nu geld nodig heeft, krijgt te maken met verscherpte financieringseisen. Banken willen niet meer garant staan voor leningen, want ze zijn er niet meer zeker van dat ze die in stukjes kunnen doorverkopen aan andere partijen. Bedrijven moeten over de brug komen met meer eigen kapitaal.

Uitzondering

Bodemonderzoeker Fugro lijkt een uitzondering. Dat maakte gisteren bekend dat het overeenstemming heeft bereikt met beleggers voor leningen van $ 909 mln (euro 639 mln) en bankfaciliteiten voor € mln. Financieel directeur André Jonkman zegt echter dat de financiering met banken al rond was voordat de onzekerheid rond de Amerikaanse economie en de eurolanden zo hoog opspeelde.

De VIX-index, die de beweeglijkheid van financiële markten meet, schoot afgelopen vrijdag omhoog naar boven de 30. De paniekmeter, zoals de index ook te boek staat, steeg gisteren in hetzelfde tempo door naar bijna 40. Boven de 50 wagen alleen de grootste durfals zich nog aan investeringen.

Zomerreces

Gaike Dalenoord, private-equitypartner bij advocatenkantoor NautaDutilh, verwacht dat de markt wel weer zal aantrekken. 'Het is nu in de transactiepraktijk rustiger door het zomerreces. Er zit echter van alles in de pijplijn.'

 

Europese Investeringsbank stelt euro 400 mln beschikbaar voor mkb

ABN Amro, Friesland Bank en Rabobank mogen de pot van 2011 verdelen

9 juni 2011, 10:33 uur | FD.nl

De Europese Investeringsbank (EIB) heeft dit jaar opnieuw geld beschikbaar gesteld om kleine en middelgrote ondernemingen goedkoop krediet te kunnen geven. Het gaat om euro 400 mln, zo is gisteren bekendgemaakt.

Sinds de kredietcrisis is de kredietfaciliteit van het EIB fors toegenomen. In Nederland werd er voor de crisis nauwelijks gebruik van gemaakt - in 2007 was het nihil. Vorig jaar stelde de EIB € 600 mln beschikbaar voor het mkb in Nederland. Deze regeling komt boven op nationale faciliteiten die in veel landen, waaronder Nederland, bestaan.

Loket

Het EIB-geld wordt verstrekt via nationale banken, die als een soort loket van het Europese instituut fungeren. In Nederland zijn dat dit jaar Rabobank (€ 150 mln), ABN Amro (€ 150 mln) en Friesland Bank (€ 100 mln). Verder heeft ING nog een deel van het geld van vorig jaar over, zodat ook daar EIB-leningen te krijgen zijn.

Over het EIB-geld hoeven banken maar een lage rente te betalen. Dat voordeel moeten ze doorgeven aan de ondernemers. Die krijgen op die manier een rentevoordeel van minimaal 0,45 procentpunt, aldus Erik Bosmans, Group Treasurer van ABN Amro.

Stelsel blijft nodig

Volgens Simon Brooks, de vice-voorzitter van de EIB die gisteren in Nederland was om de nieuwe programma's te ondertekenen, is er een goede reden voor de speciale faciliteit voor het mkb. 'Zelfs voor de crisis waren er al zorgen dat de financiering van het mkb niet functioneert zoals het zou moeten. Dat speelde in de hele EU, al was het in het ene land meer dan het andere.'

De EIB heeft het mkb-programma sinds de crisis uitgebreid op verzoek van de Europese ministers van financiën. 'Het risico was groot dat er geen financiering voor het mkb zou zijn', verklaart Brooks. Hoewel het inmiddels wat beter lijkt te gaan met de economie, blijft het stelsel nodig, vindt hij. 'Ik hoop dat de economie dit jaar wat beter zal zijn dan vorig jaar. Maar ik denk niet dat het zo goed zal zijn, dat de kraan helemaal dicht kan.'

Vanaf 2008 heeft de EIB in totaal € 30 mrd geleend aan Europese mkb-bedrijven. De EIB verzorgt alleen de goedkope financiering. Het risico van de individuele leningen ligt bij de banken.

Copyright (c) 2011 Het Financieele Dagblad

 

Geen krediet ondernemers door slechte voorbereiding

60% van de ondernemers krijgt geen krediet bij de bank. Dit komt omdat ze onvoldoende voorbereid bij de bank voor geld aankloppen, zo blijkt uit een inventarisatie van kredietbemiddelaar Credion over tien jaar kredietaanvragen. Credion voorspelt dat banken spoedig zullen stoppen met het verlenen van gespecialiseerd financieel advies. Advies komt meer te liggen bij externe adviseurs, zoals accountants.

Het afgelopen decennium bemiddelde Credion voor ruim 800.000 ondernemers de kredietvaanvraag, met een totale waarde van zo'n 6,5 miljard euro. Uit deze tien jaar blijkt dat 60% van de ondernemers hun kredietaanvraag uitbesteden omdat ze bij de bank nul op het rekest krijgen. Volgens Carlo van der Weg van Credion bereiden ondernemers zich onvoldoende voor op een verzoek tot financiering, waardoor ze hun kansen op succes al minimaliseren: 'Veel ondernemers investeren vanuit emotie, zien een mooi pand en denken er niet over na een goed doordacht plan bij de bank in te dienen met hierin de consequenties van de investering becijferd. Zonder gedegen voorbereiding en goede presentatie kom je er niet.'

 

Nieuwe kredietvormen

Kredietverschaffing komt er de komende jaren anders uit te zien. De uitgifte van krediet komt steeds meer bij buitenlandse banken, institutionele beleggers en pensioenverstrekkers te liggen. Ook wordt er steeds vaker financiering verkregen op basis van de activa van de onderneming. Van der Weg: 'Voor meer werkkapitaal klop je straks aan bij een factoringmaatschappij waar je op basis van je debiteurenportefeuille krediet kunt krijgen. Dit kan ook met vaste activa. Op basis van je voorraden, inventaris of onroerend goed kun je aan weer werkkapitaal komen'. Voor kleinere bedragen tot € 50.000 zoeken bedrijven elkaar meer door middel van crowdfunding. Van der Weg: 'Via online platforms weten bedrijven en investeerders elkaar steeds vaker te vinden.'

 

Banken verliezen adviesfunctie

Banken zullen binnen vijf jaar stoppen met het verlenen van gespecialiseerd financieel advies, zo voorspelt Van der Weg: 'Advies komt te liggen bij externe financieel adviseurs, zoals accountants en bemiddelaars. In Angelsaksische landen als Engeland zie je dit al sterk terugkomen, daar houden banken zich enkel bezig met hun core business: het leveren van producten en het innemen en uitgeven van geld.

 

Tips Credion voor ondernemers:

• Ga voorbereid naar de bank: zorg voor een gedegen plan;
• Dien de aanvraag in bij de juiste bank;
• Kijk ook eens naar alternatieve vormen van financiering;
• Maak gebruik van beschikbare regelingen, zoals het borgstellingskrediet;
• Onderhandel met je bank voor betere tarieven.

 

Ondernemers krijgen moeilijk krediet

13 mei 2011  

Een groot deel van de ondernemers die om geld verlegen zitten, krijgen bij de bank nul op het rekest. Zo’n 60 procent van hen krijgt geen krediet los, zo blijkt donderdag uit een inventarisatie van kredietbemiddelaar Credion.

 

Ondernemers besteden hun kredietaanvraag vaak uit, omdat zij het zelf niet voor elkaar krijgen. Volgens Credion is dit te wijten aan onvoldoende voorbereiding op de kredietaanvraag.

 

“Veel ondernemers investeren vanuit emotie, zien een mooi pand en denken er niet over na een goed doordacht plan bij de bank in te dienen met hierin de consequenties van de investering becijferd. Zonder gedegen voorbereiding en goede presentatie kom je er niet”, verklaart een medewerker van het bedrijf.

 

De kredietbemiddelaar verwacht dat het traditioneel bankkrediet de komende jaren minder populair zal worden. De uitgifte van krediet komt steeds meer voor rekening van buitenlandse banken, institutionele beleggers en pensioenverstrekkers.

 

Voor kleinere bedragen tot ongeveer 50.000 euro wordt steeds meer gebruikgemaakt van crowdfunding, waarbij investeerders en bedrijven elkaar via internet weten te vinden.

 

Bron: Nu Zakelijk

Banken versoepelen kredietregels iets

	Banken versoepelen kredietregels iets
	6 mei 2011 - Mondjesmaat beginnen banken weer datgene te doen waar ze hun bestaansrecht aan ontlenen: het verstrekken van krediet aan mkb-ondernemers. Echt van harte gaat het echter niet. Uit de Financieringsmonitor van EIM, geschreven in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie blijkt dat banken hun kredietregels versoepeld hebben. Blijkens de monitor waren banken met name begin 2009 voorzichtig met het verstrekken van krediet. Maar ook meldden de financiële instellingen tussen 2008 en 2010 vraaguitval, in nog sterkere mate dan tijdens de vorige crisis in 2003. Eind 2008 kreeg 72% van de ondernemers die financiering nodig had, geld. Gedurende de crisis daalde dat percentage naar 33. In december 2010 was dat alweer 48%. Volgens Willem Overbosch, oprichter van de MKB Servicedesk, is het echter nog te vroeg om te jubelen over de versoepelde kredietregels van banken en valt een en ander alleszins mee. In tegendeel, banken zijn helemaal niet toeschietelijk, vooral wanneer het `kleinere` leningen betreft. MKB-Nederland stelt dat grootte van een krediet een belangrijke rol speelt en dat kleine kredieten minder snel verleend worden, een probleem dat volgens MKB-Nederland groot is daar 80% omdat van de kredietaanvragen bedragen zijn tot 250.000 euro. Bron(nen): Ondernemen! (april 2011)

 

bancair krediet het meest populair

Voor het eerst sinds de start van de Deloitte CFO Survey is bancair krediet de meest favoriete vorm van financiering voor de Corporate CFO.

Van de ondervraagde CFO’s prefereert nu 41 procent bancair krediet, 27 procent heeft een voorkeur voor de obligatiemarkt en 16 procent ziet een aandelenemissie als de beste financieringsvorm. Bankfinanciering is ook weer beter beschikbaar, ondanks de hogere kosten van bancair krediet door de stijgende rente.

Jan de Rooij, partner bij Deloitte, zegt hierover: “Van oudsher was bankfinanciering de favoriete vorm van financiering voor Nederlandse ondernemingen. Door de beperkte toegang tot bankfinanciering in de afgelopen periode, is men meer gebruik gaan maken van alternatieve financieringsbronnen zoals obligaties en aandelenemissie. In de toekomst zal de CFO dit blijven doen, diversificatie van de financieringen zal meer aandacht krijgen en dit is een belangrijke les die men getrokken heeft uit de crisis.’’

Omgevingsfactoren
Na een periode van groeiend optimisme bij de CFO, houdt deze groei in het eerste kwartaal van 2011 geen stand. Wel verwacht nog steeds een groot aantal CFO’s het komende jaar een toenemende positieve cash flow, daarbij is het wel opmerkelijk dat nu maar liefst 22 procent van deze CFO’s een groei verwacht van meer dan 20 procent.

Jan de Rooij: “Ondanks het economisch herstel, is de CFO nog onzeker. Onder andere de situatie in het Midden-Oosten, de hoge olieprijzen, de ramp in Japan en de financiële onrust in Europa door de hoge schuldenpositie van Griekenland en Portugal, zorgen ervoor dat de CFO wat terughoudend is en dit zien we terug in de afname in het optimisme over de financiële vooruitzichten van de eigen organisatie.”

Aandelenuitgifte
Ondanks het getemperd optimisme bij de CFO, is 62 procent wel van mening dat het nu een goed moment is om tot een aandelenemissie over te gaan. Wilten Smit, managing partner bij Deloitte Financial Advisory Services zegt: ‘’Ondanks de onrust in de wereld blijft de beurs redelijk stabiel. Daarnaast lijkt dit erop te wijzen dat er weer geld beschikbaar is om te investeren, ook zijn er door de crisis veel beursgangen uitgesteld. Daar zullen we de komende tijd het effect van gaan merken.”

M&A en Private Equity
De verwachting dat de markt voor fusies en overnames en private equity het komende jaar op gang komt blijft onverminderd hoog (86%). “De tweede helft van 2010 vertoonde deze markt al de eerste tekenen van herstel. De komende tijd zal deze trend doorzetten als alternatief voor autonome groei, waarbij de ruimere beschikbaarheid van financiering een belangrijke rol speelt”, aldus Smit.

 

Onderzoek Hay Group en Ebbinge: "De tijd van alleen boekenonderzoek is voorbij"

Management bepaalt rendement private equity investering

 

Amsterdam/Zeist - 17 maart 2011 - Succesvolle investeringsbeslissingen door private equity worden bepaald door de kwaliteit van het management van de bedrijven waarin wordt geïnvesteerd en de manier waarop dat management in staat is hun organisatie en bedrijfsvoering te verbeteren. Juridische en financiële toetsing is noodzakelijk maar is niet meer bepalend. Dit concluderen Hay Group en Ebbinge & Company na gezamenlijk onderzoek onder 51 private equity investeerders in Nederland met belangen in meer dan 650 bedrijven.

Maar liefst 83 procent van de deelnemende private equity (PE) bedrijven denkt dat meer dan de helft van de waardecreatie rechtstreeks gerelateerd en zelfs afhankelijk is van de kwaliteit van het management en hoe zij hun organisatie ontwikkelen. Tegelijkertijd geeft 75 procent aan dat ze het moeilijk vinden om die kwaliteit te meten.

Het onderzoek van Hay Group en Ebbinge & Company is voor het eerst uitgevoerd in Nederland en geeft een actueel inzicht in de dagelijkse PE-praktijk. Hay Group en Ebbinge & Company onderzochten de impact van ‘kwaliteit van management en organisatie’ op het succes van de bedrijven in het portfolio van PE-investeerders.

Herman Koning, director Business Solutions Hay Group: “Financiële en juridische expertise is natuurlijk nog steeds van het allergrootste belang bij overnames en bij het verstrekken van risicokapitaal. Maar vooral de kwaliteit en het potentieel van het management van portfoliobedrijven blijkt uiteindelijk cruciaal te zijn voor een succesvolle investering. De waarde ontwikkeling van een bedrijf na de overname hangt dus voor een groot deel af van de mensen die er aan het roer staan en de verbeteringen in organisatie en bedrijfsvoering die zij weten te realiseren.”

Angst en haast
Meer dan 80 procent van de PE-bedrijven wil het management due diligence traject (gedetailleerd onderzoek) verbeteren. Maar tegelijkertijd geeft 75 procent aan dat ze het moeilijk vinden om de kwaliteit van het management te meten. Daarvoor worden verschillende redenen aangevoerd. Meest genoemd is de vrees dat een grondige due dilligence van het aanwezige menselijke kapitaal de deal in gevaar brengt, op de voet gevolgd door de constatering dat er in de hectiek van het acquisitieproces simpelweg geen tijd is om het management echt goed te leren kennen. Bovendien zijn ze bang dat een assessment-procedure tijdens de acquisitie het zittende management de stuipen op het lijf jaagt, met als mogelijke consequentie: het afketsen van de deal.

Tijd en geld
Het onderzoek laat verder zien dat investeren in een gedegen management- en organisatiebeoordeling loont. "Private equity partijen die het zittende management van bedrijven tijdens de due dilligence periode objectief en kwalitatief interviewen, hebben minder dan 20% (gedwongen) verloop van een CEO of CFO gedurende de investeringsperiode en zijn hierdoor in staat beslissingen zelf en veel eerder te nemen. Deze partijen besparen geld door lager verloop en tijd op het searchen en inwerken van nieuwe management," stelt Ron Jansen managing partner van Ebbinge & Company.

Winnaars van de toekomst
Gezien het duidelijke resultaat, is het opvallend dat het geen standaard procedure is om hier tijd voor vrij te maken en expertise hierin te ontwikkelen of in te huren. In Groot-Brittannië en US is een management assessment tijdens de due dilligence gebruikelijk. Wat meespeelt is dat de private equity branche zich de harde financiële kant heel goed eigen heeft gemaakt, maar veel minder expertise heeft opgebouwd op het vlak van management. In de huidige levensfase van private equity wordt hierin al meer geïnvesteerd."

Investeren in managementbeoordelingen tijdens de due dilligence, de begeleiding van het management en organisatie ontwikkeling na de closing van de deal, leidt tot waardecreatie, zeggen de onderzoekers. Meer aandacht voor verander- en prestatiemanagement, strategie-implementatie, en leiderschapsontwikkeling bieden duidelijk aanvullend potentieel voor waardecreatie. Ook private equity moet zoeken naar manieren om zich te onderscheiden van de concurrentie. De kwaliteit van de organisatie en management assessment worden daardoor steeds belangrijker. "De winnaars van de toekomst zijn dus de private equity bedrijven die ‘alle aspecten van het spel van financiering, management, commercie en operations’ evenwichtig beheersen," besluit Herman Koning van Hay Group.

 

Bank jaagt zelf mkb-ondernemer weg

Bij de Ondernemerskredietdesk zijn vorig jaar honderden klachten binnengekomen over banken die weigeren krediet te verstrekken. Bedrijfskredieten zijn van vitaal belang voor een economie die uit een dal moet klimmen.

Zeker in het midden- en kleinbedrijf, dat geldt als ruggengraat van diezelfde economie.

In de discussie daarover was er tot dusverre weinig aandacht voor de talloze personele wisselingen van accountmanagers van banken. Ten onrechte, want dit leidt tot grote vertragingen en ondernemers die boos weglopen. Bovendien wordt economisch herstel in de kiem gesmoord.

Werkdruk fors gestegen

Vooral bij grootbanken is het een komen en gaan van accountmanagers. Door forse bezuinigingen is de werkdruk daar in de afgelopen jaren fors gestegen. Het aantal klanten per accountmanager is bij sommige banken meer dan verdubbeld - mede door de komst van een vloedgolf van zzp'ers.

Daarbij komt dat drukbezette ondernemers het liefst 's avonds of in het weekend afspreken. Menig accountmanager kan moeilijk met deze situatie omgaan, wat leidt tot oppervlakkige en vluchtige contacten met klanten en stroperige procedures die uitlopen op teleurstellingen.

Jeugdig adviesteam

Bij een grootbank, ING, is de vervreemding compleet nu men is overgestapt op een systeem waarbij alleen klanten met een omzet van meer dan € 3 mln en een kredietbehoefte groter van € 500.000 nog een vaste accountmanager hebben. Voor de brede groep mkb-ondernemers onder deze drempels neemt een vaak jeugdig adviesteam de honneurs waar. Alle gegevens zitten in het systeem, zo heet het, maar de klant kennen ze veelal niet meer. Nu eens krijgt de ondernemer te maken met adviseur A, dan weer met B of C. De ondernemer als Mr Nobody.

Daarbij komt dat accountmanagers generalisten zijn. Ondernemers met vragen over specifieke branches, zoals de agrarische sector, of ingewikkelde bancaire producten moeten ze doorverwijzen naar gespecialiseerde collega's.

'Up or out'

Maar de prikkel om die stap te zetten is gering omdat ze hun klant dan in feite overdragen aan een andere accountmanager. Voor ze het weten missen ze hun 'targets' en dat is niet slim, want bij de bank is het 'up or out'. Accountmanagers zijn dure krachten die snel doorgroeien naar hogere functies.

Tegen deze achtergrond is, vooral bij grootbanken, een cultuur ontstaan waarin offertes voor zakelijke kredieten en bedrijfshypotheken veelal eerder maanden dan weken op zich laten wachten.

Dubbele fiattering

Bovendien is de kans dat een krediet wordt afgewezen groter geworden nu de meeste banken, inspelend op strengere toezichtseisen, zijn overgestapt op een regime van dubbele fiattering. Dit betekent dat ook een hoger geplaatste bankmedewerker zijn goedkeuring moet geven. Zo worden processen nog stroperiger.

Sommige banken sturen ondernemers door naar hun bedrijfsaccountant met de gedachte dat deze een doortimmerde kredietaanvraag kan verzorgen. Maar zelfs de beste accountants weten nooit helemaal zeker of ze precies kunnen voldoen aan de eisen van banken, die nogal eens worden aangescherpt. Zo zijn taxatierapporten van onroerend goed tegenwoordig nog maar drie maanden geldig. Verlopen rapporten kunnen het kredietproces flink vertragen, zeker als de ondernemer ook nog eens overstapt van de ene bank naar de andere. Intussen schrijven accountants wel hun uurtarief. Als een krediet wordt afgewezen betaalt de ondernemer letterlijk de rekening voor zijn afwijzing.

De snelgroeiende groep van zelfstandige kredietbemiddelaars pakt het slimmer aan. Ze werken voor eigen rekening en risico, kennen de interne banksjablonen en hebben speciale afspraken met accountmanagers van banken in Nederland en daarbuiten. Ze claimen ondernemers al in enkele dagen te kunnen helpen. Voor de kredietbemiddelaars zijn de vele personele wisselingen bij accountmanagers bij banken en de gevolgen daarvan een zegen. Zij hebben er geen belang bij dat deze situatie verandert. Maar voor bedrijven en de economie is het een ramp.

Bert Koopman is redacteur bij FD Entrepreneur.

Met vriendelijke groet,

Joost Snoep

snoep@biosis.nl

CCQ Ondernemersdesk moet MKB makkelijker aan krediet helpen

17 maart is CCQ Ondernemersdesk, een serviceplatform waarmee MKB'ers makkelijker aan krediet komen, officieel van start gegaan. De Ondernemersdesk heeft als doel MKB-ondernemers makkelijker aan krediet te helpen via een serviceplatform dat de kredietaanvragen vanaf 100.000 euro kostenefficiënt bedient en de kwaliteit waarborgt.

De CCQ Ondernemersdesk kreeg bij de oprichting in 2010 een startsubsidie van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie van 500.000 euro. Het platform verzorgt voor de ondernemer de compleetheid van de kredietaanvraag, het opstellen van de concept-offerte en het ter fiattering aanbieden van de kredietaanvraag aan de geldverstrekker. In het najaar van 2010 heeft CCQ Ondernemersdesk ruim vijftig MKB-bedrijven tijdens het testen geholpen bij hun kredietaanvraag. De desk verwacht in 2011 meer dan 750 bedrijven te kunnen ondersteunen bij hun kredietaanvraag.

Samenwerking
Om de aanvragen en adviesstroom te stimuleren heeft CCQ Ondernemersdesk de afgelopen maanden samenwerkingsverbanden opgebouwd met netwerken en organisaties die direct contact hebben met de MKB-ondernemer. MKB Servicedesk, een initiatief van MKB Nederland, stuurt kredietvragen door naar CCQ Ondernemersdesk. De Bedrijfsmakelaar, een onderneming die bedrijfsonroerend goed te koop aanbiedt, biedt een direct contact met CCQ Ondernemersdesk voor ondersteuning bij de kredietaanvraag van een eventuele aankoop van onroerend goed. De komende maanden zullen de samenwerkingsverbanden worden uitgebreid met onder meer tussenpersonenketens, accountants en bedrijfsverenigingen.

Kredietadviseurs
Voor de ondersteuning en advisering van de ondernemer heeft CCQ Ondernemersdesk een samenwerking met Credion, een landelijke franchiseorganisatie van onafhankelijke kredietadviseurs, en met andere onafhankelijke kredietadviseurs verspreid over Nederland. Deze landelijke dekking van kredietadviseurs biedt de ondernemer ondersteuning bij de voorbereiding van de aanvraag bij al dan niet bij CCQ Ondernemersdesk aangesloten geldverstrekkers. Tevens biedt dit netwerk van gekwalificeerde adviseurs een goed distributiepunt voor binnen- en buitenlandse geldverstrekkers die geen kantorennetwerk hebben in de Nederlandse MKB-markt.

Geldverstrekkers
CCQ Ondernemersdesk is van start gegaan met drie geldverstrekkers waarmee zij samenwerkingsovereenkomsten heeft voor drie verschillende kredietproducten. Ifn finance, een dochter van de Deutsche Bank, SNS Bank en Syntrus Achmea.

VERSTREKKEN BANKEN WEER KREDIET?

De laatste maanden ruzieden vertegenwoordigers van bedrijfsleven en banken regelmatig over de groei van kredietverlening aan bedrijven. Inmiddels zijn de rookwolken opgetrokken en is het duidelijk dat de bankloketten zeker niet dicht zijn gegaan. Na allerlei reorganisaties zijn ze wel moeilijker te vinden en het is ook ingewikkelder geworden deze loketten te openen. 

Banken, dat mag best een keer gezegd worden, hebben jarenlang een positieve rol gespeeld bij de economische groei door vrij gemakkelijk kredieten te verstrekken. Ze hadden nagenoeg onbeperkte middelen beschikbaar en de verliezen waren beperkt. Nu zitten ze in een lastige positie: enerzijds nemen de risico’s toe vanwege de lagere economische groei en anderzijds zijn door nieuwe regelgeving minder middelen voor kredietverlening beschikbaar. Het resultaat is dat waar vroeger iedereen met een redelijk plan krediet kreeg er nu door banken strengere keuzes gemaakt moeten worden.

In de periode direct na het uitbreken van de kredietcrisis hadden de banken nog geen antwoord op deze nieuwe uitdaging. Daarnaast speelden een grote reorganisatie bij ING na de fusie met de Postbank, het afstoten van bankkantoren door ABNAMRO aan Deutsche Bank, de fusie tussen ABNAMRO en Fortis en fusies tussen Rabobank kantoren. Ook vonden belangrijke beleids- en/of organisatiewijzigingen plaats bij kleinere banken als van Lanschot, Friesland Bank en GE Artesia. Geen wonder dat er veel problemen waren bij het aanvragen van kredieten!

Inmiddels hebben de meeste banken hun zaken weer redelijk voor elkaar. De reorganisaties zijn veelal afgerond, nieuwe mensen zijn benoemd en interne, aangescherpte procedures zijn voor alle bankmedewerkers weer duidelijk. Veel bedrijven kregen een nieuwe contactpersoon bij de huisbank of hebben deze ongewild (en meestal ongemerkt) ingeruild voor een telefonische helpdesk. Ook zijn en worden bedrijven gedwongen te gaan bankieren bij een andere bank, ofwel door het overname- en fusiegeweld binnen bankenland ofwel doordat ze niet meer binnen de ‘sweet spot’ (doelgroep) van de huisbank vallen.  

De bank is een belangrijke ‘stakeholder’ voor nagenoeg elke onderneming met groeiambities. In verband hiermee zou ik willen stellen dat het bekende gezegde “de cost gaat voor de baet uyt” eigenlijk gewijzigd zou moeten worden in “de cash gaat voor de baet uyt”. Cash is de zuurstof voor elk bedrijf, zonder voldoende cash gaan ook succesvolle ondernemingen failliet. Naast de ondernemer zelf is het de bank die deze cash ter beschikking stelt. Niet als paraplu tijdens een regenbui, dan is de aandeelhouder aan de beurt, maar wel om de gewenste groei te kunnen realiseren en om schommelingen in het benodigde werkkapitaal op te kunnen vangen. Voor elk bedrijf is het dus van groot belang een uitstekende relatie met de huisbank te houden of te krijgen.

Een goede relatie, dus ook die met een bank, krijg of houd je niet vanzelf, daar zal voortdurend aan gewerkt moeten worden. De banken van tegenwoordig moeten zoals eerder gesteld keuzes maken en stellen daarom hoger eisen aan een kredietrelatie, het ziet er niet naar uit dat op korte termijn verandert.  Hogere eisen gelden voor niet-financiële gebieden als ondernemerschap, markt en organisatie, maar ook voor de bekende financiële aspecten zoals rentabiliteit, solvabiliteit, kasstroom en de zekerheden om op terug te vallen. Bedrijven die kredieten aanvragen, maar ook bedrijven die bestaande kredietlijnen willen handhaven zullen voortdurend bewust met deze ‘beauty contest’ bezig moeten zijn om niet buiten de boot te vallen.  

Mijn conclusie is dat na enkele jaren van onrust en onduidelijkheid door reorganisaties, fusies, de kredietcrisis en nieuwe regelgeving banken weer klaar zijn voor de toekomst. Bedrijven kunnen, mits goed voorbereid, weer bij banken terecht voor de financiering van realistische plannen. Indien gewenst kan ook  overgestapt worden naar een bank waar de omvang of bedrijfsactiviteiten beter aansluiten bij de doelgroep van de betreffende bank.

Mocht u geïnteresseerd zijn in ondersteuning bij de relatie met uw bank of op zoek zijn naar een andere bank of nieuwe financiering, neem dan contact met me op voor een afspraak. Samen kunnen wij uw bank ervan overtuigen dat  uw bedrijf goed past binnen het huidige kredietbeleid.

Joost Snoep, Credion Stedendriehoek

Handboek fusie en overname 2011

17 maart 2011 - Fusie en overname

Bijeenkomst voor advocaten, notarissen, accountants en directeuren op het gebied van fusie en overname van bedrijven. Een fusie kan ook gezien worden als een interne reorganisatie van een bedrijf of samenvoeging van meerdere processen en bedrijfsonderdelen. De avond sluiten wij af met het uitreiken van ons handboek fusie en overname 2011. ISBN 978-90-816697-1-9 Zowel de harde als de zachte kant van een reorganisatie komen aan de orde in een logische volgorde en in een handige en planmatige aanpak. Het handboek is een handzaam pocket formaat A5 en telt 88 pagina's en betreft een proces beschrijving met een controlelijst van handelingen die gedurende het proces in elke fase wordt doorlopen. Per fase zijn een aantal management en onderzoeksmethoden inclusief een eigen ontworpen gedrag beïnvloedingsmodel opgenomen.De kwaliteit van de adviseur, de Permanente Educatie en lid zijn van de Orde van Organisatie Adviseurs zijn randvoorwaarden om de kwaliteit van het eindproduct vast te houden. Het handboek wordt afgesloten met de SER en WOR regelgeving. .